Bu
yazıyı Kasım 2021'de kaleme almıştım.
Moral
bozmamak için yayınlamadım. Ama şimdi tam zamanı.
Bu
uyarıları dikkate alın. Lütfen
Politik riskler ( AB, Suriye, Rusya, ABD, Doğu Akdeniz )
Türkiye şanssız bir
coğrafyada yer alıyor. Anadolu binlerce yıldır kalıcı barışı yaşamamış bir
bölge. Orduların kavşak noktası. Savaşların odağı. Bu gün de farklı değil.
İstanbul, her ne kadar
açıkça ilan edilmese de, Batı Dünyasının içinde bir yara olarak duruyor. Bu
muhteşem kentin Türklerin elinde olmasını hala sindirebilmiş değiller.
Türkiye, çevresindeki
ülkelerden birçok farklı etnik kimliği barındıran bir ülke. Dolayısı ile
bölgedeki ülkelerde yaşana politik karmaşa ülkemizi de hemen etkiliyor.
AB, Rusya, ABD ve Suriye ile
politik alanda gittikçe zorlaşan bir bilek güreşi içindeyiz. Bu bilek güreşinin
uzlaşmaya mı, daha sert bir mücadeleye mi evrileceği net değil.
AB, her ne kadar yakın gibi
görünmeye çabalasa da, Türkiye’nin tam üyeliği konusunda tavrını belli etti ve
noktayı koydu. Böyle bir ihtimal yok. Bu minvalde, AB ülkelerinden yüksek
turizm hareketi olasılığı da zayıf. Türkiye’nin, AB’li orta ve üst düzey
turisti çekme noktasında sıkıntı yaşayacağı da ortada.
Doğu Akdeniz, Suriye,
İsrail, Mısır, Rusya, Fransa, Yunanistan ile Türkiye arasında tam bir politik
egemenlik mücadelesi alanı olarak büyük risk taşıyor.
Askeri
riskler ( Ege, Kıbrıs, Suriye )
Türkiye çok güçlü olmak
zorunda. Küresel ittifaklar noktasında da, kartlarını çok iyi oynamaya mecbur.
Yanlış hamle büyük riskler doğurur.
ABD ve AB, Suriye’de bir
Kürt devleti için büyük oynuyorlar. İş, adım adım çok zor bir aşamaya doğru
ilerliyor. Gazete haberlerinin arasına sıkışıp kalıyor, ama ABD’nin Suriye
Kürtlerini bu kadar silahlandırması hayra alamet değil.
Fransa, Doğu Akdeniz için
Rumlar ve Yunanistan üstünden oyuna müdahil oluyor. Her iki ülkeyi de ağır
silahlarla donatıyor. Fransa’nın petrol ve doğal gaz şirketlerinin bu bölgeden
dışlanmaması için askeri ve politik alanda hazırlık yapmakta olduğu ortada.
Doğu Akdeniz aynı zamanda
İsrail ve Rusya için de stratejik öneme sahip. Rusya’nın Suriye’deki varlık
nedenlerinin en başında Doğu Akdeniz doğal gaz rezervleri geliyor.
Bu bölgede, orta vadede
görülebilecek olan askeri gerginlik bölge ülkelerini riskli alana taşıyabilir.
Bu risk, Türkiye’yi yatırım ve turizm anlamında zorlayabilir.
Ekonomik
riskler
Covid-19 pandemisinin gerçek
sonuçlarını henüz hissetmeye başlamadık. Gördüklerimizi sadece fragman olarak
tanımlamak mümkün. Orta vadede karşılaşabileceğimiz sonuçlar;
·
Küresel durgunluk- Bu durgunluk genel bir
yoksullaşmayı tetikleyebilir
·
İşgücü kıtlığı – Başta turizm olmak üzere,
birçok önemli sektör şimdiden bu sıkıntıyı yaşamaya başladı. Durum çok
sıkıntılı.
·
Gıda fiyatları- Artan gıda fiyatları turizmde
maliyetleri yükseltecektir. Bu da fiyatları yükseltmemize neden olacaktır.
Yüksek paketleri kim satın alacak?
·
Enerji fiyatları – Kuraklıklar barajlarda
enerji üretimini düşürüyor. Düşük üretim yüksek maliyet demektir. Bu da
konaklama sektörünü tehdit eden risklerden biridir.
Çevresel
riskler
Gelecek 5 yıldan itibaren
çevre felaketleri ile daha sık ve daha büyük boyutlarda karşılaşmaya
başlayacağız. Buna hazır olmalıyız. Bu riskler, Türkiye ve benzer kuşaktaki
ülkeleri turizm için cazip olmaktan çıkarabilir.
·
İklim değişikliği. Küresel Isınma
·
Dev orman yangınları
·
Tükenen Su kaynakları
·
Çevre kirliliğine bağlı hastalıklar, yaşam
döngüsünde kırılmalar.
Yeni
tip tüketici riskleri
Y ve Z kuşağı olarak
isimlendirilen yeni kuşaklar, tatil başta olmak üzere, birçok yaşam
faaliyetinde, önceki kuşaklardan radikal biçimde ayrılıyor.
Detaylara girmeyelim. Ama
gelecek 5-10 yıl içinde Y ve Z kuşaklarının tatilden beklentileri değişecek.
Çok farklı ürün ve hizmetler talep edecekler. Onları mutlu etmek ve devamlı
müşterimize dönüştürmek pek kolay olmayacak. Bu nedenle, bu kuşaklarla şimdiden
direkt iletişim kurmakta ve nabızlarını tutmakta yarar var.
Rekabet
riskleri
Zor bir Dünyada rekabetin de
değişeceği açıktır. Pastanın küçüldüğü bir pazarda rekabet çok acımasız
olacaktır. Bu nedenle kendimizi zor ve acımasız rekabete karşı hazırlamalıyız.