Arada bir bu günün meşgalesini bir tarafa bırakıp geleceği hayal eder misiniz?
Ben severim.
Örneğin içinde bulunduğum turizm sektörü.
Nereye evrilecek?
Nasıl bir konsept oluşacak?
İnsanlar nasıl tatil yapacaklar?
Gelin Kentlerden başlayalım, turizmin geleceğinin de dahil olduğu bir ufuk turuna çıkalım.
Kentlerde doğrudan demokrasi olacak
Bundan 30 yıl sonra çok
farklı kentler olacak. Şimdiki yönetim sistemi yerini daha profesyonel bir
yapıya bırakacak.
Bir tarafta merkezi temsil
eden bir yönetici, diğer tarafta yerel iktidarın cisimleşmiş hali olan bir
belediye başkanı olmayacağı kesin.
Kentlerde yaşayanlar,
kaynaklarının kullanımı, sürdürülebilirlik ve hakkaniyet adına, gücün yerele
geçmesini sağlayacaklar.
Kentlerin yerelden
yönetilmesi, yapılan hataların daha kısa sürede tespit edilmesine yarayacak.
Hesap sormak daha kolaylaşacak. Böylece, yerel ya da merkezi anlamda koltuğa
bir kere oturanın, yıllarca oradan kıpırdatılamaması uygulaması da bitecek.
Tıpkı şirketlerde olduğu
gibi, oradaki hissedarların karşılığı olan vatandaşlar, gerekli yasal işlemleri
yerine getirerek ve yeterli imzayı toplayarak yöneticileri görevden
alabilecekler.
Kentler bir kez iktidarı
tamamen üstlendikten sonra kalkınmaları da hızlanacak.
Yerel otorite, böylesi bir
denetim baskısı altında, en doğru kararları almak zorunda olacak. Hesap
verebilirlik kararların adil ve akılcı olmasını sağlayacak. Planlamalar esnek
olacak. Değişiklik için yüzlerce kilometre ötede, merkezi otoritenin onayı
gerekmeyecek.
Bu
nasıl olacak?
Süreç toplumların en
yaşamsal alanı olan ekonomi üzerinden yürüyecek. Ekonomik güç ve etkileşim,
kentlerin yapılanmasını değiştirecek.
Değişimin 2050’deki –
geçici- durağının, şirketleşmiş kentler olacağını öngörüyoruz. Ya da, büyük bir
güce ulaşan, kitleselleşen ve demokratik bir yapıya kavuşan dev şirketlerin
kentlerin kaderini üstlenmesini…
Siyasi aklın yerini
ekonomik-ekolojik aklın almasını tahmin ediyoruz. Kaynakları en akıllıca
kullanacak ve bunu yaparken doğayı tahrip etmemeyi ilk şart olarak gören bir
akıl.
Kent
Yatırım Ortaklığı
Kentte yaşayan herkesin
ortak olabileceği bir kent ortaklığı 2050’lerin temel yönetim merkezi olacak.
Kent yatırım ortaklığının genel kurulu kentin meclisi işlevini de yerine
getirecek. Ortaklığın departmanları bu günkü bakanlıklara benzer bir yapı
olacak. Görev alanları merkezi değil, yerel ile sınırlanacak. Kararları sadece
kenti bağlayacak.
Ekonomi, siyaset, kültür,
sosyal yaşam, spor, sanat bu ortaklığın temel etkinlik alanlarına dönüşecek.
Ekonominin sağladığı varlıklar ve kaynaklar, kent yurttaşlarının ortak iradesi
ile bu alanlara yönlendirilecek.
Her şey, kentin, bilimde,
sanatta, sporda, kültürde, sağlıkta ilerlemesi için değerlendirilecek. Bilim, sanat ve kültür kaynaklardan en yüksek
payı alacak
Herkes
nasıl ortak olacak?
2050 yılında, özel
mülkiyetin önemi büyük ölçüde azalacak. Bir yatırım yapmak, bunu büyütmek ve
rakiplerin önüne geçmek hırsının demode olacağı da söylenebilir.
İnsanları motive eden temel
amaçlar arasında, bir işletme kurup, bunu büyütmek için çılgınca çalışmak
olmayacak.
İnsanlar, hayatın her
anından keyif almak dururken, her dakikalarını, işletmeyi büyütmek için tüketme
eğiliminden uzaklaşacak.
Yaşamsal faaliyetlerin
tepesine, keyif almak, mutlu olmak beklentisi yerleşecek.
Beyin
gücü- Sanat- Ekonomi- Spor- Kültür- Sağlık- Eğitim- Doğa- Marka değeri
Kent Yatırım Ortaklığının
sermayesi yukarıdaki alanlarda yaratılan ya da var olan değerlerden oluşacak.
Şu başlıklar altında somutlaştıralım;
O kentin toplam beyin gücü.
Yaratıcı sermayesi.
O kentin, sanat alanındaki bütün
envanteri
Ekonomideki bütün
yatırımları. Varlıkları.
Spor alanındaki bütün
varlıkları. Kulüpleri. Spor alanları. Sporda kazanılmış bütün başarıların
sağladığı popülarite. Kupalar. Spor alanında değer üreten her şey.
Kentin bütün kültür
varlıkları. Tarihsel mirası. Arkeolojik değeri.
Kent yurttaşlarının
yararlandığı bütün sağlık hizmetleri. Bu hizmetlere ulaşım kolaylığı ve
terapi/tedavi sürelerindeki kısalık.
Kentin eğitim gücü. Bu alandaki
bütün rasyonel yatırımları. Uygulanan modern yöntemler ve bunların ekonomik
değeri.
Kentin üzerinde konumlandığı
doğal çevre. Kenti saran doğa. Su kaynakları. Kent havasının ve çevresinin
temizliği, sağlıklı olma kat sayısı.
Kentin, iyi yönetilmekten,
yarattığı zenginlikten, başarılarından sağladığı marka değeri.
Bütün bu varlıklar, bir
sanal ölçü birimi üzerinden hesaplanacak. Her bir varlığın belirli bir sanal
değeri olacak. Bu ölçü birimine göre toplanacak sanal değer Kent Yatırım
Ortaklığının sermayesi olacak. Bu sermaye kentin toplam varlığı olarak kabul
edilecek.
2050-
Birleşmiş Milletler bir Kentler Borsası kuracak
Tıpkı şimdiki örneklere
benzeyen küresel bir borsa kurulacak.
Kentler, yukarıda verilen
varlıklar üzerinden hesaplanmış toplam değerleri ile borsaya kote edilecek. Her
bir kentin borsa işleyişine ve talebe göre belirlenmiş hisse senetleri olacak.
Hisse senetlerinin değeri
sanal bir ödeme birimi üzerinden belirlenecek. İsteyen herkes bu senetleri alıp
satabilecek. Bu borsa, ekonomi, sanat siyaset, kültür, spor, bilim gibi
alanlardan seçilmiş kurullar tarafından ve objektif kriterlere göre
yönetilecek.
Hisse
senetlerinin değeri için kriterlere örnekler
Hisse senetlerinin değeri
sadece ekonomik performansa göre belirlenmeyecek. Kentin saygınlığı ve prestiji
çok önem kazanacak.
Kentte yaşayanların toplam yaşam
kalitesi
Çevreye saygı. Doğa koruma.
Kaynakların verimli kullanılması
Hayvanlara saygı ve sevgi
İşgücü verimliliği
İnsanlar, cinsler, ırklar
arası eşitlik
İnsanlara tanınan kendisini
geliştirme fırsatları
Genel anlamda temizlik
Yaşlılara, engellilere
sunulan yaşam kolaylıkları
Herkes
ve Her Kurum ortak olabilecek
Bu ortaklık her bireye ve
her kuruma açık olacak. Kent demokrasisi de buradan güç alacak. Bu hisse
senetlerinin, zenginleşme ya da otorite kurma aracı olmaması için kurallar ve
sınırlamalar getirilecek.
Geleceğe dönük bir proje
Bir bilimsel eser
Bir sanat eseri
Menkul değerler
Taşınmaz varlıklar
Teknoloji alanında bir start
up
Sportif bir başarının
belgesi
Tarımsal üretim
Sanayi varlıkları
Diploma
Kısaca, her varlık, belirli
bir ölçü üzerinden hesaplanarak bu yatırım ortaklığına katılmak için geçerli
olacak. İnsanlar bu varlıklar ile hisse
senedi alabilecekler.
Bu
borsa kentleri terbiye edecek.
Kentlerin her bir bireyi
toplam değerin düşmemesi için sorumluluk üstlenecek. Herkes kentin fahri
müfettişi olarak denetim görevini yerine getirecek.
Hisselerin küresel borsadaki
değerinin düşmemesi için kent nüfusu seferberlik ilan edecek.
Saygı, sevgi,
şeffaflık, merhamet, estetik, iyilik, insanlık tarihinde hiç olmadığı kadar
önem kazanacak. Ekonomik başarı için hayatın bütün alanları disipline edilecek.
Kentler hiç olmadığı kadar
temiz, düzenli, huzurlu olacak.
2050
Kentler ve Turizm
Kentlerin borsadaki
performansı turizmde alacağı talebi ve küresel ilgiyi de etkileyecek.
İnsanlar, tatil ve seyahat
için destinasyon seçerken borsadaki hisse senetlerinin değerlerini dikkate
alacaklar.
Hisse senetleri çok değerli
olan kentler talep patlaması yaşayacak.
Değeri düşük kentler rağbet
görmeyecek. Borsada dipte olan kentler, genel ilgi ve seyahat için de diplerde
olacaklar.
Küresel Kentler Borsasındaki
performans, kentlere olan yatırım ilgisini de etkileyecek. Küresel sermaye
borsa performansı yüksek olan kentlere kayacak.
Bu kentlerin eğitim, sağlık,
kültür, sanat, spor hayatı zirve yapacak.
Zenginlik
tabana yayılacak.
Herkes seyahat etmek ve
tatile çıkmak için imkan ve zaman bulabilecek. Tıpkı bu günkü yıldızlama
yöntemi gibi, kentler de performanslarına göre sıralanacak.
Kentlerin turizmdeki değeri
bu performansa göre belirlenecek. Konaklama, gastronomi, sinema, tiyatro, müze
ve bütün etkinliklerin fiyatları da bundan etkilenecek.
Etiğe, estetiğe,
hakkaniyete, iyiliğe, güzelliğe, saygıya, dürüstlüğe önem veren kentler zenginleşecek.
Bunları kulak arkası yapan kentler tarihten silinecek.